Kanunda belirtilen hususlardan doğmayan tapuya yapılmış kaydın, hukuka uygun bir hale getirilmesi amacıyla açılan davalara tapu iptal ve tescil davaları denir. Tapu iptal ve tescil davası konusu itibari ile taşınmazın ayni hakkına ilişkin bir davadır. TMK’da bulunan ilgili hükümler uyarınca taşınmazın mülkiyeti, tescil edilmesi ile beraber kazanılmaktadır. Yani mahkeme hükmü kesinleşmeden icra edilemez.

Yine ilgili kanun uyarınca; tarafları bağlayıcılığı bulunmayan, herhangi bir hukuki işleme dayanmayan veya geçersiz bir hukuki işlemden meydana gelen tescil geçerli değildir. Bu tescile, yolsuz tescil denilmektedir. 

Tapu iptal ve tescil davasının amacı da bu yolsuz tescilin düzeltilmesidir. Tapu iptal ve tescil davası sayesinde mülkiyet hakkı güvence altına alınmakta ve yolsuz tescilden kaynaklanan hak kayıplarının önüne geçilmektedir.

İzale-i şuyu yani ortaklığın giderilmesi paylı mülkiyet ya da elbirliği halinde ortak bulunan kişilerin, konusu mülkiyet olan bu ortaklığa son verilmesini konu alır. İzale-i şuyu davalarında, birden çok kişinin sahip olduğu mallar bölüştürülür, bölüştürülmesi mümkün olmayan mallar ise mahkemece satışa çıkarılır, elde edilen para ise bu kişiler arasında paylaştırılır.

İzale-i şuyuda mülkiyetten kasıt hem taşınır hem de taşınmaz mallardır.  Dolayısı ile gerek taşınır gerekse de taşınmaz mallar açısından ortaklığın giderilmesi işlemlerinin yapılması mümkündür.

İpotek kurulabilmesi için en önemli iki aşama tarafların anlaşması ve bu durumun tapu müdürlüğünde sicile işlenmesidir. Bu ise tarafların aralarındaki anlaşmanın tapu memurlarınca resmi senete dökülmesiyle olacaktır. Resmi senette ipoteğe esas borç, ipoteğin meblağı, süresi, derecesi, üst sınır mı yoksa anapara ipoteği mi olduğu, faiz oranı, bağlı bulunan sözleşme, alacaklının kimliği gibi hususlar açık şekilde belirtilmelidir.

Yukarıdaki şartlara uymayan ipotek sözleşmelerinin işlevsiz olacağı bilinmelidir. Bu sebeple noter huzurunda hazırlanan ipotek sözleşmeleri ipoteğin sağladığı imkânları doğurmayacaktır. İpotek tesis edilebilmesi için tapu müdürlüğünde aşağıdaki belgelerle birlikte başvurulması gerekmektedir:

• Alacaklı ve borçluların kimlikleri,
• Tapu senedi,
• İpotek borçlusu ve alacaklılarının birer adet fotoğrafları,
• İşlemler vekille yapılacaksa usulüne uygun hazırlanmış vekaletname ve vekillerin kimlikleri

Burada ayrıca ipoteğin şartlarına ilişkin tarafların yaptığı anlaşmanın götürülmesinde de fayda vardır. Ayrıca eğer üzerinde ipotek tesis edilecek gayrimenkul (miras, ortaklık vb sebeplerden ötürü) birden çok kişiye aitse başvuruda tüm bu kişilerin de hazır bulunması gerekecektir.

İşlemler tamamlandıktan sonra tapu memurları talep halinde ipotek tesisinin gerçekleştiğine dair belge vereceklerdir. Böylece ipotek kurma işlemi tamamlanacaktır.