WhatsApp yeni bir döneme geçiş yapıyor. Güncellenen koşullarını ve gizlilik ilkelerini 8 Şubat 2021 tarihi itibariyle geçerli olacağını açıkladı. Bu tarihe kadar sözleşme koşullarını kabul etmeyenler WhatsApp’ı artık kullanamayacaklar.
Sözleşme metnini incelediğimizde “Hizmetlerimizin yürütülmesi, sağlanması, iyileştirilmesi, anlaşılması, özelleştirilmesi, desteklenmesi ve pazarlanması amacıyla WhatsApp; hizmetlerimizi ne zaman yüklediğiniz, kullandığınız veya hizmetlerimize ne zaman eriştiğiniz dahil olmak üzere bazı bilgileri almak ve toplamak zorundadır. Aldığımız ve topladığımız veri türleri, hizmetlerimizi nasıl kullandığınıza bağlıdır. Hizmetleri sağlamak için belirli bilgilere gereksinim duyarız ve bunlar olmaksızın hizmetlerimizi size sağlayamayız. Facebook şirketlerinin bir parçası olan WhatsApp, diğer Facebook şirketlerinden bilgi alır ve bu şirketlerle bilgi paylaşımında bulunur. Hizmetlerimizin ve Facebook şirketi ürünleri dahil bu şirketlerin sunduğu olanakların yürütülmesi, sunulması, iyileştirilmesi, anlaşılması, özelleştirilmesi, desteklenmesi ve pazarlanması amacıyla bu şirketlerden aldığımız bilgileri kullanabiliriz ve bu şirketler de bizim onlarla paylaştığımız bilgileri kullanabilirler.” ifadesi yer almaktadır. WhatsApp’ın bize dayattığı sözleşmeyi kabul etsek de böyle bir sözleşme kanunlarımıza uygun mu? WhatsApp kişişel verilerimizi alıp başka şirketlerle paylaşabilir mi?
6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun 1. Maddesinde “Bu Kanunun amacı, kişisel verilerin işlenmesinde başta özel hayatın gizliliği olmak üzere kişilerin temel hak ve özgürlüklerini korumak ve kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülükleri ile uyacakları usul ve esasları düzenlemektir.” Bu hükme göre amaç, kişisel veriler işlenirken özel hayatın gizliliği başta olmak üzere kişilerin temel hak ve özgürlüklerini korumak ve kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülükleri ile uyacakları usul ve esasları düzenlemektir.KVKK‘nın 5.maddesinde kişisel verilerin işlenebilmesi için ilgili kişinin açık rızasını aramaktadır. Ayrıca 8. Maddesinde ise kişisel verilerin aktarılması içinde ilgili kişinin açık rızası aranmaktadır. Şimdi aklımıza şöyle bir soru gelmektedir. WhatsApp sözleşmesini kabul ettiğimizde açık rıza vermiş sayılıyor muyuz? Bu durumda hukukun genel şartlarına bakmak gerekmektedir. TBK’nın 20. Maddesinin 1. Fıkrası uyarınca genel işlem şartları şu şekilde tanımlanmıştır.”Genel işlem koşulları, bir sözleşme yapılırken düzenleyenin ileride çok sayıdaki benzer sözleşmede kullanmak amacıyla önceden, tek başına hazırlayarak karşı tarafa sunduğu sözleşme hükümleridir. Bu koşulların sözleşme metninde veya ekinde yer alması, kapsamı, yazı türü ve şekli, nitelendirmede önem taşımaz.” demektedir. Bununla beraber, genel işlem koşulları ile düzenleyenin kötü niyetli hareket ederek sözleşmenin diğer taraflarının aleyhine hareket etmesi mümkün olduğundan TBK madde 21’de bu husus düzenlenmiştir. TBK madde 21’de ise “Karşı tarafın menfaatine aykırı genel işlem koşullarının sözleşmenin kapsamına girmesi, sözleşmenin yapılması sırasında düzenleyenin karşı tarafa, bu koşulların varlığı hakkında açıkça bilgi verip, bunların içeriğini öğrenme imkanı sağlamasına ve karşı tarafın da bu koşulları kabul etmesine bağlıdır. Aksi takdirde, genel işlem koşulları yazılmamış sayılır.” ifadesiyle kötü niyetli yapılan sözleşmelerin bir hüküm ifade etmediğini belirtmiştir.
Sonuç olarak WhatsApp yayınladığı gizlilik sözleşmesinde içerik olarak kişisel verilerin nasıl ve ne şekilde işleyeceği, hangi kişisel verilerini kullanacağı, kişisel verilerin hangi şirketlere aktarılacağı, aktarılan verilerin ne şekilde kullanılacağı ile ilgili tam bir bilgilendirme yapılmadığı, ilgililerin hangi verilerin işlenmesine rıza gösterdiği bilinmediğinden, iyiniyet ve dürüstlük kuralı ilkesi gereğince Whatsapp’ın gizlilik içeren sözleşmesi hukukumuza aykırıdır.
Rekabet Kurulu konuyla alakalı bir açıklama yaptı ve soruşturma açıldığını bildirdi. Açıklama şöyle:
Rekabet Kurulu’nun 11.01.2021 tarihli ve 21-02/25-M sayılı kararıyla, WhatsApp kullanıcılarına getirilen veri paylaşma zorunluluğu hakkında Facebook Inc., Facebook Ireland Ltd., WhatsApp Inc. ve WhatsApp LLC (hepsi birlikte “Facebook” olarak anılacaktır) hakkında 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 6. maddesinin ihlal edip edilmediğinin tespiti amacıyla resen soruşturma açılmıştır.